gıybet nedirr

Gıybet, çekiştirme; duyduğu zaman insanın hoşuna gitmeyecek olan bir kusurunu gıyâbında söylemektir. Gıybet başlıca aşağıdaki husûslarda olur.
Bedenî Gıybet: Gözü şaşıdır, bir gözü kördür, başı keldir, yüzü sivilcelidir, boyu kısa veya uzundur, siyah-dır, sarıdır, gibi duyduğu zaman kişinin canının sıkılacağı şeyleri söylemek.
Nesebî Gıybet: Ana ve babası için, kötü insandır, gibi hoşuna gitmeyecek herhangi bir şey söylemek.
Ahlâkî Gıybet: Kötü huyludur, cimridir, kibirlidir, riyâkardır, hiddetlidir, korkaktır, âcizdir, tahammülsüzdür, yüreksizdir, demek gibi.
Dînî Gıybet: Hırsızdır, yalancıdır, içkicidir, kumarbazdır, hâindir, zâlimdir, namaza ve zekâta tenbeldir, namazı güzel kılmaz, pislikten kaçınmaz, ana babasına itâat etmez, zekâtı yerine vermez, gibi sözler.
Dünyevî Gıybet: Edepsizdir, insanlara ihânet eder, halkın hakkına, hukûkuna riâyet etmez, her yerde kendisini haklı görür, çok konuşur, çok yer, çok uyur, vakitsiz uyur, oturacağı yeri bilmez, demek gibi.
Giyinişin Gıybeti: Kıyâfeti geniştir, dardır, uzundur kısadır, kirlidir, gibi sözler gıybet olur.
Peygamber Efendimiz (s.a.v.) "Fâsıkın (yani âşikâre günah işleyenin) gıybeti olmaz" buyurdular. Binâenaleyh, Ramazân-ı şerîfte, bir kimse, mâzeretsiz olarak oruç tutmamış olsa günahkâr olur. Ancak, insanlardan utanmayıp, insanların gördüğü bir yerde orucu bozan bir şey yapması fâsıklık olur. Mâzeretsiz oruç tutmamak günâh olup, bunu insanlardan utanarak gizleyen kimsenin oruç tutmadığını söylemek gıybet olduğu hâlde, orucu mazeretsiz tutmadığı gibi insanların gözü önünde, orucu bozan bir harekette bulunan kişi fâsık olur ve onun bu hareketini konuşmak gıybet olmaz. Diğer günahlar da böyledir.